Voortgezet Onderwijs Schooljaar 2025-2026

Welkom

Jaarprogramma 2025/2026 – Milieueducatie voor het voortgezet onderwijs
Hoe maken we Den Haag – én de wereld – duurzamer? Met dit jaarprogramma worden leerlingen uitgedaagd om mee te denken, te onderzoeken en zelf in actie te komen.

In samenwerking met inspirerende partners bieden we een divers en actueel aanbod aan gastlessen, excursies en projecten rond thema’s als klimaat, energie, afval en voedsel. Alle activiteiten sluiten aan bij de belevingswereld van jongeren én bij de grote vraagstukken van deze tijd.

Meer weten over onze aanpak? Kijk dan bij Over ons.

Uitgelicht

Website Voortgezet Onderwijs Milieueducatie

Volg Milieueducatie op Instagram

De Kaaswinkel

Maak met je leerlingen jullie eigen kaas in de klas! De leerlingen verwerven zo kennis over wat er allemaal bij komt kijken om kaas te maken.

Meer informatie Aanvragen

De baas van Nederland (spel over impact van voedsel)

In dit spel krijgen de leerlingen de opdracht om onze uitstoot van CO2 naar nul te krijgen maar daarbij wel te zorgen dat we voldoende voedsel (eiwitten) over houden.

Meer informatie Aanvragen

Kookeiland

Verrijdbaar kookeiland met oven, inductiekookplaten en basis kookgerei. Ideaal voor scholen die een kookproject doen en geen (of onvoldoende) kookgelegenheid hebben.

Meer informatie Aanvragen

This or that (eiwit dilemma's)

Welke keuzes maak jij om de CO2 uitstoot te verminderen; een jaar geen tosti's eten of een jaar niet gamen? Deze les draait om het maken van je eigen keuzes.

Meer informatie Aanvragen

WOW (Wonen onder water) Challenge

Weten leerlingen eigenlijk wel dat ze onder zeeniveau wonen? En hoe zou ons gebied eruit zien, als we geen dijken zouden hebben om ons te beschermen?

Meer informatie

Website voortgezet onderwijs milieueducatie

Deze website is gemaakt om docenten te ondersteunen in het vinden van geschikt lesmateriaal over natuur, milieu en duurzaamheid.

Meer informatie

Waardeer je kleren

Wat doe jij met je kapotte trui of spijkerbroek? Leer nu met de leskoffer ‘Waardeer je kleren’ veel over de weg naar circulair textiel!

Meer informatie Aanvragen

Afval=grondstof met plastic extruder

Laagdrempelig omgaan met de termen reduce, re-use en recycle

Meer informatie Aanvragen

Afvaleducatie website

De website Afvaleducatiedenhaag.nl is gemaakt om leerkrachten te ondersteunen bij hun lessen over afval en grondstoffen.

Meer informatie

BoodschApp Safari

Virtueel duurzaam boodschappen doen.

Meer informatie

Determineer speurtocht

Leerlingen lopen in de Heemtuin aan de hand van vragen over een plant via een route naar de groeiplaats van diezelfde plant. Daar komen ze alleen uit als ze de vragen goed beantwoorden!

Meer informatie Aanvragen

Duurzame Masterchef

Dè Haagse duurzame kookwedstrijd voor middelbare scholieren!

Meer informatie

Educatieve buitenkoffer rond de school

Een kwartiertje of een half uurtje over? Hup, naar buiten met de Educatieve buitenkoffer! In de koffer vind je opdrachten, gereedschappen en materialen voor een boeiende en inspirerende buitenles rond de school.

Meer informatie Aanvragen

Excursie Haagse Milieu Services - afvalverwerking -

Onder begeleiding van een deskundige van Haagse Milieu Services (HMS) nemen leerlingen een kijkje achter de schermen van de afvalinzameling en - verwerking.

Meer informatie Aanvragen

Gastles DAREL: Energietransitie

Darel Education verzorgt masterclasses voor de bovenbouw op school, waarbij leerlingen in één dag een overzicht krijgen van de uitdagingen, dilemma’s en oplossingen voor de energietransitie.

Meer informatie

Gastspreker Samen voor een groener Den Haag

Een beleidsmedewerker van de gemeente Den Haag komt vertellen over zijn/haar werk en gaat in gesprek met de leerlingen over klimaatverandering en hoe we in Den Haag ons daarop kunnen aanpassen.

Meer informatie Aanvragen

Herfst - Champignonpakket

De leerlingen gaan aan de slag met een champignonkweekpakket in de klas. Het champignonpakket kost € 9,00.

Meer informatie

Keuringsdienst van Waren

In de Keuringsdienst van Waren krijgen de leerlingen inzicht in de herkomst van producten en de manier waarop ze zijn gemaakt. Leerlingen bestuderen de productieketen en worden zich bewust van hun positie als consument.

Meer informatie Aanvragen

Kikkerdrilpakket

Volg samen met uw leerlingen de ontwikkeling van kikkerdril via kikkervisje tot kikker. Dat kan met het kikkerdril-pakket van Milieueducatie.

Meer informatie Aanvragen

Klimaatkansen op de kaart

Samen met Archiklas ontwikkelen we het lespakket 'Klimaatkansen op de kaart'. Bekijk met de klas hoe klimaatbestendig de schoolomgeving is.

Meer informatie Aanvragen

Korte Veldwerkopdrachten

Verschillende opdrachten van maximaal 2 lesuren, vooral voor buiten. Onderwerpen zijn: ecologie, bijen, bodemonderzoek, leefomstandigheden, klimaat, weer, strand, water, sporen en schimmels & paddenstoelen.

Meer informatie

Korte opdrachten: Kruidenboter maken

In deze korte opdracht maken leerlingen hun eigen kruidenboter van verse kruiden.

Meer informatie

Korte opdrachten: Vlinders en libellen

Een korte les over indicatorsoorten vlinders en libellen

Meer informatie

Meedoen met de Nationale Bijentelling

Doe mee met de Nationale Bijentelling

Meer informatie

Meedoen met de Klimaatweek VO

De Klimaatweek is 10 t/m 16 november 2025 met het thema 'Samen groen bezig'.

Meer informatie

Meedoen met de Warme Truiendag

De Nationale Warme Truiendag vindt plaats op 13 februari 2026. Wordt bewust van de energie die je verspilt en trek een warme trui aan!

Meer informatie

Plastic Soep Vissen

De rondvaartboot van The Hague Boat gevuld met enthousiaste leerlingen gewapend met een schepnet of een afvalgrijper op zoek naar afval in het water.

Meer informatie Aanvragen

Schoon of Snel - bordspel vervoermiddelen

Deze kist bevat vijf exemplaren van het bordspel 'Schoon of Snel'. De leerlingen leggen op een spelbord routes af en maken een keuze tussen verschillende vervoermiddelen.

Meer informatie Aanvragen

Veldkoffer wateronderzoek (abiotisch)

De leskist abiotisch wateronderzoek bevat een schat aan hulpmiddelen om een ontdekkingstocht in de wereld van wateronderzoek te beginnen.

Meer informatie Aanvragen

Veldkoffer wateronderzoek (biotisch)

De veldkoffer biotisch wateronderzoek bevat een schat aan hulpmiddelen om een ontdekkingstocht in de wereld van wateronderzoek te beginnen.

Meer informatie Aanvragen

Veldwerkcentrum en Ontdektuin

Leraren van alle Haagse scholen kunnen het Veldwerkcentrum en de Ontdektuin in het Zuiderpark gratis gebruiken om hun leerlingen te leren over water, de bodem, de flora en fauna en het weer.

Meer informatie

Vogels kijken

Koolmees, pimpelmees. roodborstje, merel of mus. Op en rond het schoolplein zijn verschillende vogels te zien.

Meer informatie Aanvragen

Wateroverlasttafel en de zaak Sponslo en Steendam

Tafelgroot (demonstratie)model om te laten zien hoe water in de stad (niet) weg kan lopen na een fikse bui. In de les: Sponslo en Steendam gaan leerlingen aan de slag met wateroverlast, hittestress en plaagdieren.

Meer informatie Aanvragen

Webles energietransitie

Wat zijn fossiele brandstoffen en welke soorten groene stroom zijn er? In een digitale omgeving gaan de leerlingen op onderzoek.

Meer informatie

Zelfstandig tuinieren bij Milieueducatie

Leerlingen tuinieren onder begeleiding van de eigen leerkracht op een tuincomplex van Milieueducatie.

Meer informatie Aanvragen

Zwerfvuil aan kant

Ontdek ons zwerfvuil project. Verander perspectieven, inspireer actie. Ontdek onze zes lessen voor een schonere wereld. Samen creëren we bewustzijn en verandering.

Meer informatie

Zwerfvuil aan kant Beeldende vorming

In de beeldende vorming opdracht Zwerfvuil gaan leerlingen verschillende posters van zwerfvuilcampagnes beoordelen. Nadat dit gedaan is gaan ze een eigen zwerfvuilposter maken.

Meer informatie

Zwerfvuil aan kant Biologie

De leerlingen gaan zelf bekijken hoe lang zwerfvuil erover doet om te verdwijnen in het milieu. In groepjes gaan ze hun practica uitvoeren. Daarnaast doen ze onderzoek naar de invloed van afval op de groei van tuinkers.

Meer informatie

Zwerfvuil aan kant Maatschappijleer

Leerlingen onderzoeken wat zwerfafval doet met de beleving van mensen in de omgeving van de school. Dit doen ze door in groepjes een enquête te maken en af te nemen.

Meer informatie

Zwerfvuil aan kant Nederlands

Leerlingen maken stellingen en debatteren over maatregelen om zwerfvuil te voorkomen.

Meer informatie

Zwerfvuil aan kant Techniek

Hoe kan het ontwerp van een product bijdragen aan het reduceren van zwerfafval? Leerlingen maken een ontwerp waarin zij deze principes van nudging toepassen in de kantine, op het schoolplein of in de schoolomgeving.

Meer informatie

Zwerfvuil aan kant Wiskunde

Leerlingen voeren berekeningen uit met verschillende soorten zwerfafval. Leerlingen presenteren de cijfers van verschillende soorten zwerfvuil in tabellen en grafieken.

Meer informatie

Zwerfvuilset

Maak van Den Haag een schone stad! Organiseer een schoonmaakactie om zwerfvuil op te ruimen met deze Zwerfvuilset.

Meer informatie Aanvragen

3D Waterkaart van Nederland

Grote 3D kaart van Nederland met opdrachten om de gevolgen van zeespiegelstijging en toegenomen afvoer van de rivieren te laten zien.

Meer informatie Aanvragen

Citizens science

Ga met jouw leerlingen aan de slag als burgeronderzoeker. Onderzoek de eigen omgeving en draag bij aan help de wetenschap

Meer informatie

FBI (Fantastische Boom Inspecteur) Koffer

Ooit op een echte FBI-crimescene geweest? Wel eens een echt boominspecteur ontmoet? Geef je over aan de 7 dossiers en bemachtig hiermee een Haags-FBI-badge.

Meer informatie Aanvragen

Groene Energie - Aardwarmte

De leerlingen verwarmen een klein huisje met een pompsysteem. Materiaal waar een groepje leerlingen zelfstandig, praktisch mee aan de slag kan.

Meer informatie Aanvragen

Groene Energie - Windenergie

De leerlingen maken zelf wieken voor een windmolen en proberen zo hun energieopbrengst te maximaliseren. Materiaal waar een groepje leerlingen zelfstandig, praktisch mee aan de slag kan.

Meer informatie Aanvragen

Groene Energie - Zonne-energie

De leerlingen zoeken proefondervindelijk naar de hoogste zonne-energieopbrengst in alle seizoenen. Materiaal waar een groepje leerlingen zelfstandig, praktisch mee aan de slag kan.

Meer informatie Aanvragen

Klimaatverandering

De leerlingen gaan in groepjes onderzoeken wat klimaatverandering voor gevolgen heeft in landen over de hele wereld.

Meer informatie

Ontdekkend tuinieren

Wat gaan we eten? Leerlingen telen hun eigen producten en voeren daarbij diverse leuke en leerzame opdrachten uit!

Meer informatie Aanvragen

Ontwerp je eigen wijk - planologiespel

Ontwerp je eigen wijk is een planologiespel waar je vanuit verschillende belangen van diverse persona's een wijk gaat bouwen.

Meer informatie Aanvragen